-
توسط روابط عمومی و بازاریابی
چرا خیلی‌ها در نقش‌شون نمی‌مونن؟
در مسیر رشد شغلی یا شخصی، خیلی وقت‌ها افراد از نقشی به نقش دیگه می‌پرن؛ نه به‌خاطر تغییر شرایط، بلکه چون احساس بی‌ثمر بودن یا ناکامی دارن. ریشه‌ی این موضوع یکیه: نداشتن نقشه راه برای بلوغ نقش.
در مدل بونسکی، این خلأ با مفهومی به نام نقش‌پله پر می‌شه.
نقش‌پله یعنی چی؟
نقش‌پله در بونسکی به معنی یک مسیر تدریجی، گام‌به‌گام و قابل سنجش برای رسیدن به بلوغ در یک نقش خاصه. هر نقش (چه شغلی، چه خانوادگی یا اجتماعی) برای اینکه به بالاترین سطح اثر خودش برسه، باید از چند مرحله مشخص عبور کنه.
چرا اسمش پله‌ست؟
چون مثل پله‌های یک نردبان، نمی‌شه پله سوم رو رفت وقتی اولی و دومی رو برنداشتی. نقش‌پله‌ها ترتیب دارن، زمان می‌برن و باید با نیت، مشق و تراز پیش برن
مدل ژاپنی مرتبط: Shikumi + Senpai System
در فرهنگ سازمانی ژاپن، به‌ویژه در صنایع تولیدی و آموزشی، مفهومی هست به اسم:
Shikumi (سیستم‌سازی نقش‌ها): تعریف دقیق و تدریجی مسیر رشد هر شغل
Senpai-Kōhai: رابطه راهنما و نوآموز، که در هر مرحله‌ای از پله، فرد یک «راهنما» و یک «یادگیرنده» داره
این فرهنگ باعث می‌شه هر فرد، نقشش رو با افتخار و مسئولیت‌پذیری طی کنه.
در مدل بومی‌شده بونسکی: ۵ پله برای هر نقش
در واکاوی ایرانی بونسکی، مسیر رشد نقش به‌طور عمومی در ۵ مرحله تعریف می‌شه:
۱. نقش‌پذیری ابتدایی: فقط اسم نقش رو داری (مثلاً مدیر شدی، ولی هیچ درکی نداری)
2. نقش‌فهمی: شروع می‌کنی به درک الزامات، مهارت‌ها و انتظارات
3.نقش‌سازگاری: توانایی هماهنگ کردن نقش با شرایطت
4. نقش‌ابتکار: ایجاد ارزش افزوده فراتر از حد انتظار
5. نقش‌آفرینی الهام‌بخش: نقش تو برای دیگران الگو می‌شه
نشانه‌های آدمی که در نقش‌پله مونده
دائماً از وظایف فرار می‌کنه
احساس بی‌معنایی از شغل یا مسئولیت
تکرار اشتباهات بدون یادگیری
زود خسته و دلزده می‌شه
نیاز به تأیید زیاد از دیگران
تمرین پیشنهادی بونسکی: نقشه نقش‌پله شخصی
۱. نقش اصلی خودت رو بنویس (مثلاً «رهبر تیم»، «پدر»، یا «استراتژیست فروش»)
۲. بررسی کن در کدوم مرحله از نقش‌پله هستی؟
۳. بنویس برای رفتن به مرحله بعد چه کارهایی لازمه؟
۴. برای ۲ هفته، هر روز ۵ دقیقه گزارش کوتاه از پیشرفتت ثبت کن
تطبیق با حکمت اسلامی: تدریج در تربیت
در آموزه‌های اسلامی، بارها تأکید شده که رشد انسان، تدریجی و پلکانیه. قرآن هم «تَدریج» رو اصل تربیت می‌دونه:
وَ قُرآناً فَرَقناهُ لِتَقرَأهُ عَلَى النّاسِ عَلى مُکثٍ
(سوره اسراء، آیه ۱۰۶)
یعنی ما قرآن رو تدریجاً نازل کردیم تا مردم با آرامش و درنگ درکش کنن
بدون نقش‌پله، نقشت فقط یه عنوانه
رشد در یک نقش، نیازمند شناخت پله‌هاشه. نقش‌پله در بونسکی کمک می‌کنه افراد با آگاهی، تکرار هدفمند، و راهبری معنابنیاد، به‌تدریج به بلوغ نقش‌شون برسن. این بلوغ یعنی اثرگذاری پایدار، نه فقط موفقیت لحظه‌ای.
منابع و رفرنس‌ها
Toyota Production System – The Spirit of Kaizen
Japanese Senpai System in Corporate Training
اسناد مدل بونسکی، سطح میانی – فصل نقش‌پردازی
مطالعات موردی آکادمی معنابنیاد بونسکی
نهج‌البلاغه، حکمت ۳۴ و تفسیر المیزان، سوره اسراء